‘Zoek een plekje voor jezelf om een brief te schrijven waar je begint met de volgende woorden: ‘Als je naar me zou luisteren dan…’
Het is een paar weken geleden dat ik deze opdracht kreeg, tijdens de eerste lesdag van het tweede jaar bij de opleiding van ‘land van rouw’. Een opleiding die je na leert denken over verlies in de breedste zin van het woord en omgaan met alles wat daarbij komt. Een opleiding waar je leert om als verliesbegeleider dichtbij te komen, maar waar je ook steeds opnieuw wordt stilgezet bij je eigen pijn en verlies.
Zo ook bij deze schrijfopdracht. We kregen zeven minuten de tijd om op te schrijven wat er als eerste in je opkomt. Schrijven is voor mij een uitlaatklep, dus zo’n opdracht ging als vanzelf. Zeker met de gedachte dat ik het eens niet in een groepje hoefde te delen. Ik kon dus schrijven wat ik wilde, met al het rauwe wat er is, dacht ik…
Tijdens het schrijven dacht ik terug aan de kerstvakantie. Voor ons heftige dagen, omdat onze dochter die een ontwikkelingsachterstand heeft (zie blog levend verlies), helemaal uit haar ritme was. Alle ´feestdagen´ en vakantiedagen werden zo een behoorlijke uitdaging en op sommige momenten een beproeving. Het viel erg zwaar dit keer. Terugval in gedrag waarvan we dachten dat het voorbij was. De druk die het op de andere kinderen legt. De beperkingen die het met zich meebrengt. We hebben de moeilijke keuze gemaakt om een steungezin te gaan zoeken voor af en toe een weekend en de vakanties. Dat is niet wat we voor ogen hadden toen we kinderen mochten krijgen. Het is een droom die je op moet geven om de moeder te zijn van een gezin wat ik voor ogen had.
Terwijl ik zo alles zit op te schrijven en er allerlei emoties omhoog komen die ik probeer weg te stoppen, in mijn veilige hoekje ergens achterin het lokaal, wordt het signaal gegeven dat de tijd om is. Dan ineens wordt er een vervolg gegeven aan de opdracht. We moeten groepjes van drie vormen en je brief voorlezen aan de rest. Daarna moest jouw brief voorgelezen worden door de ander. Die had ik even niet zien aankomen. In eerste instantie schiet ik in de weerstand. Maar veel keuze heb ik niet en er komen twee klasgenoten bij me zitten. Toen ik me redelijk herpakt had en de brief begon te lezen ervoer ik ineens hoe fijn het is om echt gehoord te worden. Om een arm om je schouder te krijgen en een begripvolle blik van een moeder die in een soort gelijke situatie zit. Je eigen brief daarna voorgelezen krijgen door een ander is ook een bijzondere ervaring. Ik werd erdoor geraakt en het leek wel of ik zo toestemming kreeg te erkennen dat het ook zwaar is.
Deze opdracht was voor mij weer een les in ontvangen. Als hulpverlener heb je snel de neiging om vooral bezig te zijn met het verhaal van de ander en je daarop te focussen. Mijn overleving is om snel weer door te gaan en te relativeren. En vooral niet tot last te zijn voor anderen. Op dat moment ervoer ik weer hoe mooi het is als er echt geluisterd wordt en er steun en betrokkenheid is. Het was door deze opdracht geforceerd, maar ik heb wel weer ervaren hoe belangrijk het is om te blijven delen.
Het deed me ook denken aan Gods liefde en eenheid. God is een God van relaties. Volmaakte eenheid en liefde tussen Vader, Zoon en Geest. Nog niet zo lang geleden hebben we Kerst gevierd. Als ik er over nadenk treft het me weer dat Jezus Immanuel is: God met ons. Dat Hij de hemel heeft verlaten om mens te zijn. Om zo dichtbij te komen in onze leegte, onze duisternis, onze eenzaamheid. Hij is dichtbij! Goddank mogen we dat ervaren en weten. Hij kwam ook om voor te leven hoe het is om dichtbij te komen. Echt de tijd te hebben om te luisteren naar de ander en er te zijn.
Onze hemelse Vader heeft ons gemaakt als relationele wezens. We hebben elkaar nodig. Dat is niet iets ons voor te schamen. Het delen geeft lucht, herkenning en steun. Ook lost het niet gelijk iets op. Zeker bij het thema rouw is het niet mogelijk iets te veranderen. Wel om het dragelijk te houden en te helpen bij het verduren.
Ik wens je toe dat je ook een plek hebt om te delen waar je soms zelf nauwelijks woorden aan kunt geven. En plek met een luisterend oor om je zo weer wat lucht te geven om je levensweg te vervolgen met alles wat daarbij op je pad komt.
geschreven door Anneke Polderman, praktijk Over de Brug (Tholen)